Een nieuw begin…

Koen BenderEconomie

Na een onstuimige maand maart lijkt zich eindelijk een nieuw begin aan te dienen. De economie heropent, en de roep om hervorming klinkt steeds luider. Belastingstelsel, bestuursstructuur en beloningsbeleid gaan op de schop. Mooi, dat nieuwe begin, maar wat wordt de reis?

Een nieuw begin in China…?

Veel verontwaardiging was er de afgelopen tijd over de Chinese behandeling van de Oeigoeren. Het leidde ertoe dat grote Westerse bedrijven als Ikea en H&M niet langer verdachte producten afnemen. Een belangrijke eerste stap in een lange weg die er nog te gaan is. Nu leidt het nog tot grote verontwaardiging van de Chinese consument die de Westerse merken boycot. Toch is het een makkelijke keuze voor Westerse bedrijven. Het negeren van de misstanden is simpelweg geen optie meer.

Westerse consumenten, aandeelhouders en werknemers pikken het simpelweg niet langer. Met de inzet van Social Media worden misstanden snel blootgelegd. En met effect. Begin deze eeuw was China een van de meest vervuilende landen ter wereld. In een gesprek met Michael Lai, toen de fundmanager van het Gam China Fund, vertelde Michael me dat de gemiddelde Chinees niet snel politiek actief zal worden. Maar wel op het gebied van milieu. Een bedreiging van de levenskwaliteit wordt gezien als een bedreiging voor de Communistische partij. En dat was mede de drijfveer voor China om voorop te gaan lopen in verbetering van het milieu. In China althans…

China is koploper in bomen planten

maar een hele, hele lange weg te gaan..

In China lijkt het met de E (environment of milieu) van ESG wel goed te gaan. De Social en Governance hebben echter nog een lange weg te gaan. Zo stelde China onlangs een wet voor om het in Hong Kong mogelijk te maken om bestuurders anoniem te laten zijn. Daar waar de hele wereld hamert op transparantie via een UBO register, wil China juist de praktijken uit de Panama Papers toestaan. Gelukkig zullen veel banken en vermogensbeheerders dit juist willen vermijden. Het aantrekken van financieringen zal voor deze bedrijven dus extra moeilijk worden. Op het gebied van Governance zal de macht van het geld wel haar werk doen.

Maar waar het met de milieu inspanningen binnen China goed lijkt te gaan, is het dramatisch gesteld met de Chinese praktijken buiten China, zoals in Afrika. Op het Afrikaanse continent heeft China inmiddels grote belangen opgebouwd. China investeert maar enige aandacht voor milieu lijkt er niet te zijn.

En dat levert een groot dilemma op. China mijden of juist via investeringen in bedrijven invloed proberen uit te oefenen?

Het nieuwe begin is begonnen!

In de maand maart is er nieuwe regelgeving van kracht geworden voor beleggingsondernemingen. Beleggers moeten geïnformeerd worden over de duurzaamheid van hun beleggingen. Zo komt er steeds meer nadruk en bewustwording voor het maatschappelijke rendement dat kapitaal kan brengen. Het beleggingsbeleid van Mercurius (en Junior Beleggen) is gestoeld op de overtuiging dat verantwoord beleggen maatschappelijk en financieel rendement combineert. We geloven dat ook in het nemen van verantwoordelijkheid en het uitoefenen van stemrecht. Op die manier kan beleid gewijzigd worden. Het gaat vaak te traag, maar de beweging is er.

Bedrijven die geen stemrecht geven aan aandeelhouders zullen het zwaar krijgen, zo laat de IPO van Deliveroo zien. De toegang tot kapitaal of het gebrek daaraan kan grote veranderingen teweeg brengen. You can make elephants dance, but it takes a while.

Belasting hervorming

Zo heeft POTUS een nieuw begin gemaakt met belasting hervorming. Zijn even ambitieuze als noodzakelijke infrastructuurplan zal moeten worden betaald uit een belasting verhoging. Het financiële nadeel van deze belastingverhoging voor beleggers valt weg tegen het financiële voordeel van winststijging die een betere infrastructuur met zich meebrengt. Efficiënter transport betekent immers vaak een lagere kostprijs. De oproep om de belastingen wereldwijd te regelen lijkt een utopie, waarom zouden kleine landen als Panama (Nederland) en Monaco hun gunstige en lucratieve belastingregime opgeven om de VS ten dienst te zijn?

Toch begint het met een discussie hierover. Daarnaast zal een nieuwe generatie beleggers willen dat ondernemingen een fair deel van de belasting betalen. Zo kunnen de benodigde hervormingen voor een herstel van de kwaliteit van leven op onze planeet betaald worden. Niet langer ieder voor zichzelf maar een voor allen, allen voor een. Of Liberté, égalité, fraternité…

Bestuurshervorming!

Voor degenen die denken dat ESG of duurzaamheid een modeterm is, verwijs ik graag naar de geschiedenis. Vrijheid, gelijkheid en broederschap is synoniem voor ESG tijdens de Franse Revolutie. De geschiedenisles die daar geleerd werd lijkt door de huidige Franse upper class vergeten te zijn. Feesten in besloten Parijse etablissementen, waar coronaregels niet gelden, beloningen voor de top van AirFrance alsof Le Peuple geen staatssteun heeft gefinancierd… Je vraagt je af hoe lang het duurt voordat de tweede revolutie een nieuw begin afdwingt. De Zesde Republiek?? President Macron lijkt het licht te hebben gezien met een hervorming van de Ecole Nationale d’Aministration, het Franse Havard voor bestuurders. Het is te hopen dat bestuurders bij bedrijven dit nieuws opgepikt hebben. Enkele wanen zich even onaantastbaar als de zonnekoning. Neem Jeff Bezos, die afgelopen week opmerkte een voorstander te zijn van belastingverhogingen.

Mogelijk heeft Jeff de opmerking niet goed begrepen en denkt Bezos dat het over een werkdrukverhoging voor zijn personeel gaat. Datzelfde personeel probeert zich in Alabama te organiseren in een vakbond mede omdat die werkdruk al enorm hoog ligt. De oprichting sneuvelde maar ook hier lijkt de beweging in gang gezet. De 950.000 (!) Amerikanen die voor Amazon werken zullen zich op een of andere manier gaan organiseren. De G van Governance die een betere S van Social zal gaan afdwingen.

Beloning voor aandeelhouders

Nu zult u zich misschien achter de oren krabben. Bender die pleit voor hogere belastingen, betere beloning van werknemers en investeringen in het milieu die geen direct rendement opleveren? Heeft Koen heimelijk het lidmaatschap van de club van Marijnissen aangevraagd?? Ik kan u gerust stellen, ik ben een voorstander van hogere belastingen, mits die goed besteed worden. Een investering in verbetering van de infrastructuur is een goede investering, net als verhoging van het minimumloon. Het verbetert de welvaart en dwingt bedrijven efficiënter te werken en investeringen in het milieu zijn noodzakelijk. Het rendement daarop is niet in geld uit te drukken. De schade als we het niet doen wel. Klimaatsverandering leidt tot mislukte oogsten, vernietiging van infrastructuur door storm, overstromingen en ga zo maar door.

We moeten nu investeren, in de komende periode van economische voorspoed die het herstel na de Coronapandemie met zich mee brengt. Door te investeren in mens, milieu en medezeggenschap leggen we de basis voor een nieuw begin. Het begin van een periode met winsten van een hogere kwaliteit en niveau voor nu en de toekomst.